jueves, 29 de noviembre de 2012

Bacterias antárticas que viven a 13 grados baixo cero.

Parecia unha tolaxe que algunha forma de vida poidese vivir e desenvolverse nun ambiente salino, totalmente escuro e a menos de 13 grados baixo cero durante todo o ano escondido baixo más de 20 metros de xeo nun dos lagos mais illados da Antártida. Ainda que, o descubrimento fai poucas décadas dos primeiros organismos -casi todos elos bacterias- extremófilos, capaces de vivir en condicións de alta radiactividade, ausencia de luz, temperaturas de mais de 100 grados ou de enorme acidez, cambiou a forma de 'mirar' dos investigadores.
Un traballo de investigación recién publicado na revista 'Proceedings of the National Academy of Sciences' (PNAS) encontrou a primeira forma de vida capaz de vivir nun ambiente conxelado e inhóspito como o que se describe ao inicio deste texto.
O Lago Vida, onde se descubriu con vida esta diversa comunidad bacteriana, é o maior dun conxunto de lagos únicos por suas características que se encontran nos secos Vales McMurdo, concretamente no Valle Victoria, situado ao Este da Antártida. Estas augas non conteñen oxíxeno, están conxeladas na sua maior parte e conteñen os maiores niveis de óxido nitroso de calquera auga natural presente na Terra. Ademáis, poseen unha salinidade seis veces maior ca agua do mar e  encontranse a unha temperatura media de 13,5 grados centígrados baixo cero.
A pesar destas duras condicions, os científicos lograron encontrar alí unha comunidad bacteriana sorprendentemente diversa e abundante que sobrevive sin aportación de enerxía solar.
Os estudios previos ao descubrimento revelaban que este ambiente salino, e as formas de vida que o habitan, permaneceron illados do exterior durante cerca de 3.000 años.

Extracción de testigos. | E. K."Este estudio abre unha ventá hacia un dos ecosistemas máis extraordinarios da Terra", asegura Alison E. Murray, investigadora da División de Ciencias da Tierra e os Ecosistemas do Instituto de Investigación do Deserto de Reno (Nevada, EEUU) e líder do proyecto. Según os propios autores do descubremento, o hachazgo presenta un ecosistema e unha forma de vida que podrían ser análogos de hábitats noutros 'mundos' xeados e rocosos nos que se haxan dado condiciones de salinidade e agua superficial. "Hachazgos como este cambiaron nosa percepción dos ambientes que poden conter restos, o incluso formas, de vida mais alo da Tierra, como Marte, Europa o Encélado", escriben no artículo.
As labores técnicas necesarias para extraer de forma segura as mostras de xeo para ser estudadas foron tremendamente complicadas. Os investigadores realizaron duas expedicions, unha en 2005 e outra en 2010, para perforar o lago e extraer testigos xeados nos que poder rastrear a presencia de cualquier ser vivo. En ambas, desenvolvéronse complicados protocolos de extracción e usóuse equipo especializado para evitar o intercambio de bacterias entre as mostras e o exterior que arruinatían o antigo ecosistema.
O análisis xeoquímico do lago indica que as reaccions químicas entre a salmuera e os sedimentos ricos en ferro que hay baixo a auga xeada, xeran óxido nitroso e hidrógeno. Da misma forma que o fan outras formas de vida extremas, como as que habitan Río Tinto, en Huelva, todo indica que estas reaccions de oxidación-reducción son a fonte de enerxía que usan as bacterias para realizar suas funcións vitáis.











Fonte de información:
http://www.elmundo.es/elmundo/2012/11/26/ciencia/1353958095.html


Carlos Álvarez Sabucedo 
1º Bach. A