O desenvolvemento do primeiro avión transparente

O Centro para a Innovación de Procesos en Reino Unido, está a desenvolver un proxecto con o cal poderase revolucionar o sector da aviación comercial.
Trátase dunha tecnoloxía que permitirá crear aeronaves que en lugar de ventás, tendrán unha serie de pantallas que recollerán as imaxes do cielo en pleno voo, é dicir, en tempo real.

Esta nova tecnoloxía dará ao pasaxeiro a sensación de encontrarse nun "avión transparente", o que podería revolucionar a maneira de viaxar. Ademáis do encanto visual, axudaría a reducir o peso do avión e polo tanto, disminuir o consumo de combustible.



O seu funcionamento é a partir da utilización de "tintas condutoras" que permiten a impresión electrónica, unha tecnoloxía relativamente barata, cuxos usos tense planeado en diversas áreas como son os frascos de comésticos, ata nos envases de medicamentos que podería indicarlle ao pacente como está conformado o fármaco, a hora que debe tomalo, etc.

O deseño de areonaves sen ventás como método de aforro de combustible sólese utilizar para os servicios comerciais, como o destinado ao transporte de mercancías. Os novos modelos de Airbus para o ano 2050, nos que se eliminarán as ventás para deixar ao descuberto o teito e os laterais, tamén inciden neste concepto.

Unha empresa aeroespacial estadounidense anunciou os seus plans para incluir os primeiros modelos de cabina sen ventás no seu modelo Spike S-512 Supersonic Jet, que comezará a operar no ano 2018.


Fonte de información: http://www.informador.com.mx/tecnologia/2014/546003/6/desarrollan-primer-avion-transparente.htm

Rebeca González Pérez, 1º Bach. D

A Lúa formouse tras o impacto dun planeta coa Terra

As rochas lunares traídas polos astronautas do Apolo, fai máis de 40 anos conteñen evidencias de que un planeta do tamaño de Marte estrelouse contra a Terra e dos escombros desa colisión, formouse a lúa, segundo mostra unha investigación recente.

Os científicos alemás que utilizaron unha nova técnica afirman que detectaron unha diferenza química lixeira entre as rochas da Terra e as rochas lunares. Os científicos, sen embargo, indican que serían necesarios máis estudos para confirmar estes resultados que mostran evidencias de que o material doutro corpo ademáis da Terra contribuíu á formación da Lúa fai uns 4,5 millóns de anos.

Oss científicos creen que a Lúa formouse a partir dunha nube de escombros lanzados ao espacio despois de que un corpo do tamaño de Marte chamado Thea se estrelara contra a Terra xoven.

Dado que os distintos planetas do sistema solar teñen diferentes elementos químicos, os científicos crían que as rochas lunares poderían conter pegadas químicas delatoras de calquera corpo estrelado contra a Terra, o que demostraría a colisión, evidencia que hasta agora se resistía.

"Desenrolamos unha técnica que garante a separación perfecta, dos isótopos de oxíxeno doutros gases”, afirma Daniel Herwartz, da Universidade de Colonia en Alemania.

"As diferezas son pequenas e difíciles de detectar, pero están ahí", agregou Herwartz, o autor principal dun artículo sobre o descubrimiento publicado na edición desta semana da revista Science.

Os resultados indican que a composición da Lúa é aproximadamente o cincuenta por cento Thea y outro cincuenta por cento Terra, aínda que se precisa máis traballo para confirmar esta estimación, segundo indican os científicos.

O equipo analizou rochas traídas á Terra polos astronautas da NASA durante o Apolo 11, Apolo 12 e Apolo 16 misións á Lúa, que tiveron lugar nos anos 1969 y 1972.

MARCOS VAZQUEZ FERNANDEZ

1ºBACHARELATO C

FONTES:

http://www.larazon.es/detalle_normal/noticias/6578996/sociedad+ciencia/la-luna-se-formo-tras-el-impacto-de-un-planeta-con-la-tierra#.U5Maaah_vZI

Unha rara explosión de raios gamma sacude Andrómeda

O telescopio Swift da NASA detectou un estourido de raios gamma de alta enerxía procedentes da galaxia de Andrómeda, la galaxia grande máis próxima á Vía Láctea.

Trataríase da explosión observda máis próxima á Terra.

Swift observa os estouridos de raios gamma e, se detecta un, o telescopio redirecciónase automáticamente pra tratar de capturar a fonte.

A alerta saltou ás 21:21 GMT do 27 de maio; tres minutos máis tarde, o telescopio de raios X a bordo do Swift xa estaba observando un resplandor brilante de raios X que non existira antes.

La explosión ocorreu máis cerca do que nunca antes se rexistrara, uns 2,5 millóns de anos luz de distancia, o que representa un veciño, en termos cósmicos.

A explosión puido orixinarse cando dúas estrelas de neutróns ultra-densos colisionaron.

Se é así, probablemente se xeraran ondas gravitatorias -ondulacións no texido do espazo-tempo- a través do cosmos.

Outra posibilidade, di o astrofísico Robert Rutledge da Universidade McGill en Montreal, é que a explosión sexa unha fonte de raios X 'ultraluminosos', unha clase de obxetos menos brilantes que o núcleo dunha galaxia pero máis brilantes que as estrelas ordinarias, informa "Nature".

Si é así, entonces os raios X sexan probablemente visibles nos próximos días, no lugar de medio día como pode esperarse dun estalido de raios gamma.

Calquera que sexa a causa, a explosión de Andrómeda  produxose fai uns 2,5 millóns de anos.

A súa enerxía estivo vixiando cara nós dende entonces.

MARCOS VAZQUEZ FERNANDEZ

1º BACHARELATO C

Fontes:

http://www.larazon.es/detalle_normal/noticias/6494192/sociedad+ciencia/una-rara-explosion-de-rayos-gamma-sacude-andromeda#.Ttt1nV5IgqF85pr

Máis xenes para o linguaxe

Dende os Neandertais, a presenza do xene FOXP2 determina a capacidade humana de empregar unha linguaxe complexa. A proteína codificada por este xene acelera a formación de sinapsis na zona do cerebro responsable da linguaxe.

 Os científicos veñen de descubrir outro xene, o SRPX2, que se activa grazas ao FOXP2; cando anularon o equivalente deste xene en crías de rato, descubriron que estes animais deixaron de emitir os ultrasonidos cos que chaman ás súas nais, confirmando así a súa importancia no proceso da linguaxe.

¿Podería este descrubrimento solucionar problemas de comunicación nalgúns enfermos?

Fontes de información: http://a100ciacierta.com/2013/12/05/mas-genes-para-el-lenguaje/

Manuel Fernández Armesto 1º Bach. A

Descubren un novo e raro tipo de estrela

Os astrónomos encontrárona debido as diminutas variacións no seu brillo.

Un equipo de astrónomos descubriu un novo tipo de estrela variable gracias as diminutas variacións no seu brillo. A ferramenta usada foi o telescopio suizo chamado Euler, de 1,2 metros, instalado na Silla, en Chile. As observacións feitas revelan propiedades ata agora descoñecidas de esas estrelas que desafían as teorías vixentes.

Os resultados foron posibles tras as medidas regulares de brillo de más de tres mil estrelas do cúmulo estelar aberto chamado NGC 3766, durante un periodo de máis de sete anos. NGC 3766 encóntrase a 7.000 anos luz da Terra, na constelación denominada Centaurus, e que se cree que tén 20 millóns de anos de antiguidade.

Fontes de información:

http://anbolivia.blogspot.com.es/2013/06/descubren-un-nuevo-y-raro-tipo-de.html

http://www.abc.es/ciencia/20130612/abci-descubren-nuevo-raro-tipo-201306121244.html

 David Campo Fdéz, 1ºBach A

Un físico e seu fillo de 14 anos crean "a capa de invisibilidade".

O científico da Universidade de Rochester, Estados Unidos, John Howell, e seu fillo de 14 anos, Benjamin, crearon unha capa de invisibilidade que é capaz de ocultar obxetos grandes en todo tipo de espectro óptico. O autor destacou, ademáis, que se trata dun dispositivo de "baixo coste" e "moi sinxela" pero que funciona de forma "sorprendentemente eficaz".

Con estos mecanismos lógrase "dobrar" a luz nun determinado espacio e ocultar un obxeto. E, segundo explicou o investigador, todos estos materiáis conseguéronse en tendas baratas e o presupuesto total do experimento foi de 150 dólares. Ademáis, podríase reproducir a gran escala.

Fontes de información:

http://www.abc.es/ciencia/20130611/abci-fisico-hijo-anos-crean-201306111154.html

http://www.antena3.com/noticias/ciencia/fisico-hijo-crean-capa-invisibilidad-que-funciona-cualquier-espectro-optico_2013061100224.html

Carlos Álvarez Sabucedo, 1ºBach. A.

Confírmase que o ser humano é máis tonto que fai dous séculos

Segundo un estudo feito por varias universidades de Europa, o ser humán é máis tonto que fai dous séculos.

Este estudo afirma que os homes e mulleres da época vitoriana (época do reinado da raíña Vitoria de Inglaterra (1837-1901)) que destaca pola exaltación tanto científica como artística, eran moito máis intelixentes que na actualidade. Tamén asegura que a intelixencia dos países occidentais descendeu de forma notable desde fai uns séculos.

Parece ser que os científicos realizaron unhas probas aos cidadáns desde finais do século XIX ata a actualidade baseándose nos tempos de reacción aos estímulos visuais. E isto deu un resultado lamentable en canto á velocidade dos nosos reflexos xa que é moito máis penosa que a dos nosos antepasados.

Ademais, os científicos descubriron que un home promedio tiña un tempo de reacción de 183 milisegundos en 1884, un tempo que aumentou ata os 253 milisegundos en 2004. No mesmo período, o tempo de reacción das mulleres ascendeu aínda máis; de 188 a 261.

O tempo de reacción ante un estímulo considérase bo indicador da intelixencia dun individuo (sen importar o nivel de educación) e por iso, os investigadores conclúen que as actuais xeracións teñen un cociente intelectual 14 puntos inferior ao dos seus antepasados vitorianos (1,23 puntos menos por década). Esta cifra contradi o chamado efecto Flynn, según o cal o cociente intelectual da poboación tende a aumentar cada ano desde a Segunda Guerra Mundial.

Segundo explica no diario británico The Telegraph Michael Woodley, investigador da Universidade de Umea en Suecia e responsable do estudo, que se publica na revista Intelligence, «a nosa intelixencia diminuída débese probablemente a unha 'marcha atrás' no proceso da selección natural. As persoas máis intelixentes teñen agora menos fillos que en décadas anteriores (polas presións da vida moderna), mentres que as persoas con xenes menos favorables teñen máis». O estudo é polémico e seguramente encontrará oposición na comunidade científica

Enlaces:

http://www.abc.es/ciencia/20130520/abci-tontos-hace-siglos-201305201105.html 

http://www.minutouno.com/notas/287948-confirman-que-el-ser-humano-es-mas-tonto-que-hace-dos-siglos 

http://www.labrujula24.com/noticias/lbn/20130520/1369057686.html

http://notainteresante.com.mx/?p=2072 

Paula Meixeiro Calvo, 1º Bach. D

A PELÍCULA MÁIS PEQUENA DO MUNDO

 Os científicos de IBM presentaron esta semana " a película máis pequena do mundo", unha película que aínda que resulte sorprendente, ten ós átomos por protagonistas. 

   Unha obra revolucionaria realizada cun microscopio que mostra os movementos de átomos aumentados 100 millóns de veces. 

   O film titúlase " A Boy and His Atom" ( Un niño y su átomo) e relata a historia dun ha pequena persoaxe que xoga cun átomo, ó que sigue nos seus movementos bailando e saltando, para explicar a ciencia dunha forma pedagóxica. 

   Según explicou Andreas Heinrich, científico de IBM,  "esta película é unha maneira divertida de compartir o mundo á escala atómica, permitindo abrir o diálogo con estudiantes ou outros sobre as novas fronteiras das matemáticas e a ciencia". 

   

   A cortametraxe, que foi realizada coa técnica " slow-motion", dura aproximadamente un minuto e medio e está composta por 242 fotogramas. Cada un dos seus cadros mide tan só 45 por 25 nanómetros, o que equivale nin máis nin menos que á milmillonésima parte dun metro. 

   Para realizar o film, os átomos foron desplazados coa axuda dun microscopio preparado hai algúns anos por IBM, una invención que lles valeu o Premio Nobel ós seus diseñadores.  

   O  aparato non parece un microscopio tradicional, xa que pesa dúas toneladas e opera a unha temperatura de -268º C.  É capaz de ampliar 100 millóns de veces os obxectos colocados na placa. Utiliza unha augulla extremadamente fina, sobre unha superficie de cobre, para atraer ou rexeitar os átomos e as moléculas ata un lugar preciso. 

   A película foi certificada polo Libro Guinness dos récords como a máis pequena de animación do mundo. 

 Enlaces:

http://www.abc.es/ciencia/20130503/abci-pelicula-pequena-mundo-atomos-201305031129.html

http://www.elperiodico.com/es/noticias/curiosidades/pelicula-pequena-mundo-ibm-2380210?utm_source=rss-noticias&utm_medium=feed&utm_campaign=portada

http://www.elmundo.es/elmundo/2013/05/01/ciencia/1367426847.html

Francisco Rodríguez Valencia, 1º Bach "A"

Hai ciencia nos xoguetes?

A través do xogo tamén podemos aprender ciencia e moitos dos xoguetes mecánicos cos que xogamos naceron gracias a leis físicas e matemáticas e a descubrimentos científicos. O cubo de Rubik é un exemplo pois o seu creador é un profesor de arquitectura que quería explicar de forma máis clara aos seus alumnos o que era a xeometría tridimensional. Hoxe poucos son os que non intentaron cadrar as súas caras,  asunto nada fácil porque se calcula que hai máis de 43 trillóns de permutacións posibles.  Outro xogo moi coñecido é o muelle Slinky que naceu por azar pero que hoxe se usa para explicar as propriedades das ondas. E que me dicides do tiracoios? Xoguete de sempre onde os haxa, pois ben, con el comprobamos que é a enerxía que se acumula na goma a que nos permite lanzar proxectís con forza pero que temos que volver a lanzalo enseguida para lograr potencia. O xogo de médicos de Operación precisa que teñamos moito pulso para que non soe a campá e está baseado nun principio parecido ao que rexe os simuladores de ciruxía virtual, que se usan en prácticas de intervencións endovasculares. E con respecto ao Lego Mindstorms Nxt  para construír robots, dicir que o usan nalgunhas universidades para dar clases de robótica porque ten sensores táctiles, visuais e de ultrasonidos.

Xogar pois non supón só diversión e entretenemento senón que agudiza o enxeño e ensínanos ciencia.

Fontes:  Muy Interesante  nª 384

Brais Casas Fernández

O peixe cebra sitúase como o mellor "rato de laboratorio"

O rato levaba moito tempo sendo o rei do laboratorio pero acaba de aparecerlle un novo competidor: un peixiño duns 5 cm de largo con raias lonxitudinais no seu corpo, o peixe cebra ou Danio rerio.  Dúas investigacións publicadas fai uns días en Nature, unha delas con participación española,  confirman a posición deste peixe como organismo modelo: a secuenciación do seu xenoma e o estudo sobre mutacións en máis de 10.000 xenes que favorecerán descubrimentos de curas para innumerables doenzas humanas como o alzheimer, cancro ou deficiencias cardíacas.

Un dos pioneiros do traballo co “zebrafish” foi Christiane Nüsslein-Volhard, Premio Nobel de Medicina en  1995 que publicou un ano máis tarde o tratado funcional do traballo co peixe cebra nun monográfico da revista Development.

                 A bioloxía deste peixe presenta varias vantaxes fronte a outros animais de laboratorio como os ratos, os polos ou as moscas. Ten unha reprodución masiva: pon máis de medio millar de ovos de golpe, o que xera maior capacidade de analizar miles de compostos terapéuticos ó mesmo tempo. Convértese en  embrión en apenas 48 horas, o que posibilita resultados con aforro de tempo. É transparente, o que permite visualizar sen problemas a evolución de experimentos.

                Pero necesita contar cun bo mapa de seu xenoma para consolidarse como candidato perfecto para  organismo modelo. O Centro Nacional de Investigacións Cardiovasculares (CNIC) co investigador español Carlos Torroja, participou no estudio sobre o xenoma do “zebrafish” que se acaba de publicar. Presentase un xenoma de alta calidade que facilita a identificación de mutacións e fai posible a comparación de secuencias mudadas e normais. Agora sabemos que este peixe e os humanos compartimos  un 71% da información xenética e máis do 82% dos xenes responsables de enfermidades. Ben é certo que o peixe comparte menos desenvolvemento xenético cos humanos que os ratos, polo que ninguén pretende descartar ós roedores, senón complementar o seu uso en investigacións máis incipientes.

Organismo fluorescente mutado xenéticamente 

 A outra investigación presenta un catálogo de mutantes que se está desenvolvendo a gran escala nos laboratorios do Instituto Sanger. Trátase de mudar todos os xenes do peixe, un por un, e ver como esa mutación altera a súa anatomía, fisioloxía ou comportamento. Sería como si se fora quitando cada vez unha peza dun coche para ver qué falla e así identificar a súa utilidade. Esta batería de mutantes permitirá crear modelos de enfermidades humanas e os seus correspondentes medicamentos para axudar ás vindeiras investigacións.

Parece que o lema “bo, bonito e barato” levado ó laboratorio cúmprese co zebrafish. 

FONTES DE INFORMACIÓN

http://www.agenciasinc.es/Noticias/El-genoma-del-pez-cebra-lo-impulsa-como-modelo-para-estudiar-enfermedades

http://esmateria.com/2013/04/17/la-transparencia-del-pez-cebra-le-convierte-en-el-mejor-raton-de-laboratorio/

Iago Rodríguez Peña 1º BACH A

Películas de terror que queiman calorías

Un estudio no que participou a Universidade de Westminster (Reino Unido) revela que ver un filme de terror queima as calorías equivalentes a dar un paseo de media hora (preto de 200 por hora). Este curioso fenómeno ocorre porque o noso pulso acelérase producindo así o aumento do ritmo cardíaco e, polo tanto, o consumo de osíxeno  e expulsión de dióxido de carbono. Ademais, a liberación de adrenalina provoca estrés, reduce o apetito e aumenta a actividade do metabolismo basal. A película que máis calorías queima é o thriller psicolóxico O Resplandor , seguida por outros títulos coñecidos: Tiburón, O Exorcista, Alien, a saga de Saw, Pesadilla en Elm Street, Paranormal Activity, A Matanza de Texas, O Proxecto da Bruxa de Blair e a producción española de Rec. 

Fontes de información:

http://www.muyinteresante.es/ciencia/articulo/las-10-peliculas-de-terror-que-te-mas-calorias-te-hacen-quemar

Antía Quintana Gallego

Lógrase a invisibilidade dun obxeto cunha capa ultrafina.

INVISIBILIDADE

Os científicos xa presentaron varias capas de invisibilidade que fan desaparecercousas de distintos tamaños ao estilo da que envolve a Harry Potter, pero a maioría son dispositivos bastante voluminosos, o que supón un problema para levar a cabo o xenial «truco de maxia». Agora, investigadores estadounidenses da Universidade de Texas en Austin foron capaces desenvolver un manto moito máis delgado e lixeiro. Mide só uns micrómetros de espesor e pode ocultar obxectos tridimensionais ás microondas no seu ambiente natural, en todas as direccións e dende todas as posicións do observador.

A nova capa ultradelgada, descrita este martes no New Journal of Physics da Sociedade Alemá de Física, foi denominada metapantalla. Elaborouse unindo tiras de fita de cobre de 66 micróns de espesor a unha película flexible de policarbonato de 100 micróns cun deseño de reixa. Os investigadores cren que tamén poden ocultar obxectos de forma irregular e asimétricos coa mesma técnica.

Unha pantalla metálica:

Os obxectos detéctanse cando as ondas, xa sexan de luz, son, raios X ou microondas, rebotan na súa superficie. A razón pola que vemos as cousas débese a que os raios de luz rebotan na superficie cara aos nosos ollos, que son capaces de procesar a información.

Este novo método utiliza unha pantalla metálica ultrafina para anular as ondas que se atopan dispersas fóra do obxecto cuberto, mentres que estudos anteriores empregaron metamateriais para desviar ou curvar as ondas entrantes ao redor dun obxecto.
‘Cando os campos dispersos da capa e o obxecto interfiren, anúlanse o un ao outro e o efecto xeral é a transparencia e a invisibilidade en todos os ángulos de observación’ afirma Andrea Alu, coautor do estudo. Segundo explica, este novo método ofrece vantaxes sobre outros existentes pola súa adaptabilidade, facilidade de fabricación e ancho de banda mellorado.

O ano pasado, o mesmo grupo de investigadores foron os primeiros en cubrir con éxito un obxecto 3 D  utilizando un método chamado «encubrimento plasmónico», que utiliza materiais máis voluminosos para anular a dispersión das ondas.

No futuro, un dos retos clave para os investigadores será ocultar un obxecto da luz visible, algo que Alu cre que poderá conseguirse.

Fontes de información:

http://www.abc.es/ciencia/20130326/abci-logran-hacer-invisible-objeto-201303251648.html

Alba Cortés Coego

1º Bacharelato A

A cafeína mellora a memoria das abellas

Resulta que a revista ‘Science’ publicou unha investigación que demostra que as abellas da mel alimentadas cunha solución de azucre con cafeína son tres veces máis capaces de recordar a esencia dunha flor que aquelas que só se alimentan con azucre.

Os investigadores alimentaron ás abellas cunha solución azucarada que contiña a cafeína que se encontra de forma natural no néctar das flores da planta de café, e nas árbores de limón, laranxa e pomelo.

A directora do estudo, a doutora Geraldine Wright, profesora de Neuroetoloxía na Universidade de Newcastle, Reino Unido, explicou que o consumo de cafeína polas abellas aporta beneficios tanto ao insecto como á planta: «Para as abellas, que voan a un ritmo moi rápido de flor en flor, é moi difícil lembrar os rasgos das flores, e a cafeína axúdalles a facelo. E por outra parte, as abellas que se alimentaron de néctar con cafeína voan cargadas dese pole a outras flores con cafeína, o que favorece moito a polinización desta especie de plantas».

Por outro lado, Phil Stevenson, coautor da investigación e profesor nos Reais Xardíns Botánicos de Kew e o Instituto de Recursos Naturais da Universidade de Greenwich, explicou que «a cafeína é unha substancia química de defensa de plantas, ten un sabor amargo para moitos insectos, incluídas as abellas, polo que foi unha sorpresa encontrala no néctar. Sen embargo, a dose presente nestas plantas é moi baixa como para afectar ao gusto das abellas, pero o suficientemente alta como para alterar o seu comportamento».

O efecto da cafeína na memoria a largo prazo das abellas é importante: incrementa por tres a capacidade das abellas para recordar unha esencia floral 24 horas despois da toma de pole e por dous a capacidade de facelo tres días despois.

Normalmente, o néctar na flor dunha planta de café contén cafeína, case tanto como unha taza de café instantáneo. Ao igual que o café negro ten un sabor amargo forte para nós, as altas concentracións de cafeína son repelentes para as abellas. En opinión da doutora Wright, «este estudo axúdanos a entender como a cafeína afecta ao noso cerebro. O que vemos é que este descubrimento podería explicar por que moitas persoas prefiren beber café cando estudan».

A doutora Julie Mustard, colaboradora na investigación pola Arizona State University, sostén que «a pesares de que os cerebros humáns e o das abellas, obviamente, teñen moitas diferenzas, cando nos fixamos nas súas células, proteínas e xenes, descubrimos que ambos funcionan de maneira similar. Polo tanto, podemos empregar abellas para investigar como a cafeína afecta ao noso propio cerebro e ao noso comportamento».

Os investigadores advertiron que de continuar a desaparición das abellas e outros insectos polinizadores, pondrase en peligro a biodiversidade e certos cultivos.

Enlaces:

http://www.abc.es/ciencia/20130307/abci-abejas-cafeina-memoria-201303071941.html 

http://www.larazon.es/detalle_normal/noticias/1344655/sociedad+medio-ambiente/la-cafeina-alimenta-la-memoria-de-las-abejas#.UTub-TecZ-Q 

http://es.noticias.yahoo.com/la-cafe%C3%ADna-mejora-la-memoria-las-abejas-revela-224753141.html 

Paula Meixeiro Calvo, 1º Bach. D

O hachado dun novo crustáceo en Galicia remarca a necesidade de protexer os fondos mariños.

O descubrimento a 1.400 metros de profundidade dunha nova especie de cangrexo de cor alaranxado e ata 7 centímetros de lonxitude en augas de Galicia pon de manifesto a importancia do estudio dos ecosistemas mariños e o uso sostible que se pode sacar deles.

O crustáceo, hachado nunha das campañas mariñas do Instituto Español de Oceanografía (IEO), vive sobre corais e gorgonias, onde forma uns hábitats moi característicos, manifestou a directora da Fundación Biodiversidade, Sonia Castañeda, durante un seminario sobre os resultados científicos do proxecto Life Indemares.

Este proxecto, que se encontra na súa última fase tras catro anos de investigación, culminará cun proceso de participación pública  e ca declaración de gran parte da Red Natura 2000 Marina en España.

Durante o seminario, Castañeda destacou que un dos grandes pilares do proxecto é a unión de varios actores como a administración pública, institutos de investigación, entidades conservacionistas e os usuarios da mar, destacando o sector pesqueiro, imprescindible nesta fase final.

Asimismo, sinalou que o enfoque de participación e colaboración co que naceu o proxecto, dotado dun presupuesto de 15,4 millóns de euros e cofinanciado pola CE nun 50 %, debe ser clave para a súa viabilidade social e económica.

Indemares abarca o estudio de 2,5 millóns de hectáreas e ten tres pautas claves: declaración de zonas de especial protección para aves, estudio de cetáceos e tortugas mariñas e hábitats de profundidade.

Para a directora de Biodiversidad, os estudos sobre as áreas mariñas arroxan resultados científicos determinantes sobre os valores ecolóxicos e de protección destas zonas.

Outro dos hachados nestos anos foi a existencia dunha gran riqueza de biodiversidade nas simas do Cañón de Avilés, no mar Cantábrico, que posibilitaría a declaración de Área Marítima Protexida nalgúns dos seus enclaves.

Asimismo está en estudio a biodiversidade dos volcáns de fango no golfo de Cádiz, que podería superar ás 1.000 especies, ós cetáceos que viven en augas de Fuerteventura e Lanzarote e ás marcaxes de aves mariñas con GPS.

Durante estos catro anos de traballo realizáronse 110 campañas oceanográficas con máis de 300 persoas implicadas, 200 investigadores, 50 publicacións científicas e xeneráronse 200 empleos, detallou a directora de Biodiversidade.

"A partir de agora ábrese un proceso de participación e consenso para compatibilizar a conservación mariña co uso de actividades como a pesqueira ou o tráfico marítimo."

Durante o seminario, o director xeral de Sostenibilidade da Costa e do Mar, Pablo Saavedra,  sinalou que o proxecto LIFE-Indemares é unha "ferramenta valiosa" para as políticas de conservación do medio mariño e para todas as que teñen incidencia sobre as actividades mariñas.

Enlaces:

http://www.fecyt.es/fecyt/home.do;jsessionid=70B973C644ED6EFDE0A0B465764DC42B

http://eldia.es/2013-03-01/vidaycultura/6-Hallado-nuevo-crustaceo-Galicia.htm

Cumpreanos do percance en Fukushima: o perigo silencioso

Aumento de cancros relacionados co accidente nuclear de Fukushima.

Poucos días nos separan do segundo aniversario do accidente nuclear de Fukushima, ocorrido o 11 de marzo de 2011, pero os agasallos que este acontecemento nos deixou tanto aos homes como ao medio ambiente non son moi favorables. Os efectos son fortemente notables , así se reflexa nos últimos estudos coma no informe da Organización Mundial da Saúde (OMS) onde destaca un leve aumento nos casos de cancro nas zoas máis achegadas á central nuclear. 

Concretamente, aumenta nun 4% o risco en todos os tumores en calqueira órgano; presentándose  6% máis de cancro de mama e ata 70% de risco na tiroides para as mulleres e para as nenas que resultaron expostas as dosis máis altas de radiación. A tiroides é unha glándula endócrina que precisa iodo para producir hormonas que regulan a enerxía e o metabolismo do corpo. Esta glándula non diferenza entre o iodo estable e o iodo radioativo e vai absorber todo o que lle sexa posible, por isto precisa especial proteción contra o escape de material radioactivo. Ademáis, na infacia é unha das partes do corpo máis sensibles á radiación e o organismo celular renovase rápidamente polo que se alguna célula se volve cancerosa, o tumor desarroiarase con máis rapidez.

O emprego de pastillas de iodo, compostas por ioduro de potasio, teñen como obxetivo principal frear estes danos xa que saturan a glándula para que non poda absorver mais iodo radioactivo. A pesar da súa eficacia para protexer a tiroides nas primeiras horas de exposición, non protexe o resto do organismo. En Xapón xa se repartiron unas 200.000 tabletas entre a poboación.

Para os varóns o risco máis destacado refírese á leucemia e faino cun incremento do 7% para os rapaces que viven preto da área sinestrada.

Estas cifras compáranse coa poboación sana da mesma idade. Isto é que se unha rapaza non afecada polo suceso ten un risco de cancro de tiroides do 0.75%, outra achegada ao epicentro nuclear terao incrementado un 1.25%. Sen embargo, fora dos 20 km a redonda de Fukushima as cifras xa se reducen á metade.

Pero este fatal accidente non só tivo repercusións na poboación xaponesa senon tamen chegou a outras rexións do mundo, aínda que nesta área se tripliquen as dosis de radiación que pode percibir unha persoa en todo o ano. Segundo este informe da OMS, no resto de Xapón e do mundo non se aprecia un incremento (do risco de cancro) aínda que dous anos é un prazo moi curto como para poder apreciar os seus daninos efectos. Así o afirman científicos coma para Eduardo Rodríguez-Farré, membro do comité sobre novos riscos para a saúde da Copmisión Europea, aínda que fai incapé no notable incremento de cancro infantil en tan curto prazo.

O desastre de marzo do 2011 provocou a morte e desaparición de 20.000 persoas, obrigou a desprazarse dos seus fogares a outras 86.000 que vivían nun radio de 20km e a aillarse nas súas casas aos que estén dentro do radio dos 30km. Estas son as medidas xaponesas para protexer a súa poboación.

Por engadidura, un tercio dos trabaladores que permaneceron na central as horas posteriores á fuga teñen un 30% de incremento do risco de padecer cáncer con respecto da poboación xeral. Descártase tamén que este relacionado co aumento de abortos e malformacións e outros problemas de saúde, ainda que a OMS recomenda un estreito seguimento a longo prazo con revisións periódicas para poder detectar calquer tumor a desarroiar.

PARA SABER UN POUCO MÁIS:

O accidente nuclear de Chernóbil (Ucrania) en abril do 86 é considerado xunto co de Fukushima coma o máis grave da Escala Internacional de Accidentes Nucleares e un dos maiores desastres medioambientais da historia.

O de Fukushima foi orixinado por unha serie de incidentes tales coma as explosións nos edificios que albergan os reactores nucleares, faios nos sistemas de refrixeración e liberación de radiación ao exterior.

Estes fenómenos liberan ao medio os productos radioactivos e, nestas emisións, independentemente da súa magnitude, afectan seriamente a todo tipo de organismos sobretodo a nivel inmunolóxico e xenético, provocando malformacións xenéticas nas novas xeracións. A gravidade dos danos producidos depende do material e tempo de exposición.

Pero sen dúbida, teñen un altísimo impacto destructivo sobtre todos os compartimentos do ecosistema, extendéndo os seus efectos no tempo.

Deste xeito, os incendios das explosións provocaron efectos de dispersión atmosférica dos productos radioactivos que se depositaron de maneira desigual, dependendo da súa volatilidade e das chuvias durante eses días.

Peixes de Fukushima con altos niveis radioactivos.

Os máis volátiles alcanzaron grandes distancias e a contaminación radioactiva ata chegou a alcanzar zoas de España. Foi o Consello de Seguridade Nuclear (CSN) quen detectou pequeñas cantidades de Iodo-13 e Cesio-137 por debaixo dos límites aceptables de dosis de radiación, nas rexións mediterráneas e nas Baleares.

 Estes reiduos atópanse parcialmente almaceados en contenedores ou enterrados en trincheiras, pudendo provocar riscos de contaminación das augas subterráneas.

 Tamén afectou á contaminación de alimentos, sobre todo con Cesio-139 cuxa vida media é de 30 anos e o edecto durará moitas décadas máis. Non a ves, nin a tocas, nin a sintes pero está ahí.

Pero… ¿Qué son e onde están as radiacións?

Algunhas cuestións plantexadas por EL MUNDO  ao doctor Ferrán-Guedea con Eduardo Gallego,  profesor do departamento de Enxeñería Nuclear da Universidad Politécnica de Madrid e vicepresidente da Sociedade Española de Protección Radiolóxica:

Son un tipo de enerxía que forman parte da natureza. Por exemplo,  gran parte do solo está composto por uranio ou tamén percibimos radiación procedente das estrelas, coma a do sol.

Tamén se atopan en apllicacións artificiais coma a enerxía nuclear e certas aplicación médicas ( coma a radioterapia para tratar o cancro ou os raios X)

¿Cómo as absorbe o corpo?

Hai moitos tipos de partículas nas radiacións, pero as que máis abundan son as de tipo gamma que atravesan sen dificultade os texidos e impactan no ADN das células, donde se produce el efecto más importante xa que pode provocar mutaciós celulares e dar lugar aos diversos tipos de cancro.

A radiación tambie se pode inhalar. Esta vía ten un agravante, porque o elemento químico entra no corpo, pode metabolizarse e permanecer durante moito tempo descargando radiacións e provocar tumores.

¿Qué riscos supoñen para a saúde?

A radiación controlada non representa ningún risco. De feito, conviven connosco en hospitais, industrias, en certos gases do terreno... Serven para tratar o cancro (radioterapia) e para diagnosticar moitas enfermidades (a través de radiografías, por exemplo).

Outra cousa é o que pasou en Xapón. Unha situación inesperada e impredecible. As repercusións dependen da distancia a que se atope cada persoa, a sensibilidade e das dosis e os materiais radiactivos emitidos.

¿Qué tipo de efectos ten a radiación no organismo?

Hai que distinguir en primiero lugar entre a exposición puntual a altas dosis (por riba dos 100 milisieverts), que pode provocar efectos agudos en pouco tempo (como malestar, queimaduras  na pel, caída do cabelo, diarreas, náuseas ou vómitos), e os danos acumulaudos, que poden causar problemas de saúde máis graves a longo prazo como cancros, leucemias e cancros de tiroides, como xa se comentou. Estos efectos teñen que ver coa capacidade das radiacións ionizantes para provocar cambios na estructura de las células; algo que non ocorre coas radiaciones non ionizantes (como las de infravermellos).

¿A qué dosis está exposta a poboación de Fukushima?

Según recoéceu a  Axencia de Seguridade Nuclear xaponesa, uns minutos despois da terceira explosión rexistrada na central, os niveis de radiación superaron os 8 milisieverts (mSv) por hora, o triple da cantidade normal a que está sometida unha persoa ao longo de todo un ano.

OUTROS EXEMPLOS DE  INTERESE:

http://www.acampadapalma.es/fukushima-y-sus-mentiras-mutaciones-y-negligencias/

http://mexico.cnn.com/tecnologia/2012/08/22/los-peces-de-fukushima-registran-radiacion-200-veces-mayor-a-lo-permitido

FONTES DE INFORMACIÓN:

http://www.elmundo.es/elmundosalud/2011/03/15/noticias/1300203080.html

http://www.thyroid.org/radiacion-nuclear-y-la-glandula-tiroides/

http://es.wikipedia.org/wiki/Accidente_nuclear_de_Chern%C3%B3bil

http://www.cricyt.edu.ar/enciclopedia/terminos/AccNucle.htm

http://energia-nuclear.net/accidentes_nucleares/chernobyl.html

Alba Cortés Coego

1º Bacharelato A