Parecia unha tolaxe que algunha forma de vida poidese vivir e desenvolverse nun ambiente salino, totalmente escuro e a menos de 13 grados baixo cero durante todo o ano escondido baixo más de 20 metros de xeo nun dos lagos mais illados da Antártida. Ainda que, o descubrimento fai poucas décadas dos primeiros organismos -casi todos elos bacterias- extremófilos, capaces de vivir en condicións de alta radiactividade, ausencia de luz, temperaturas de mais de 100 grados ou de enorme acidez, cambiou a forma de 'mirar' dos investigadores.
O Lago Vida, onde se descubriu con vida esta diversa comunidad bacteriana, é o maior dun conxunto de lagos únicos por suas características que se encontran nos secos Vales McMurdo, concretamente no Valle Victoria, situado ao Este da Antártida. Estas augas non conteñen oxíxeno, están conxeladas na sua maior parte e conteñen os maiores niveis de óxido nitroso de calquera auga natural presente na Terra. Ademáis, poseen unha salinidade seis veces maior ca agua do mar e encontranse a unha temperatura media de 13,5 grados centígrados baixo cero.
A pesar destas duras condicions, os científicos lograron encontrar alí unha comunidad bacteriana sorprendentemente diversa e abundante que sobrevive sin aportación de enerxía solar.
As labores técnicas necesarias para extraer de forma segura as mostras de xeo para ser estudadas foron tremendamente complicadas. Os investigadores realizaron duas expedicions, unha en 2005 e outra en 2010, para perforar o lago e extraer testigos xeados nos que poder rastrear a presencia de cualquier ser vivo. En ambas, desenvolvéronse complicados protocolos de extracción e usóuse equipo especializado para evitar o intercambio de bacterias entre as mostras e o exterior que arruinatían o antigo ecosistema.
O análisis xeoquímico do lago indica que as reaccions químicas entre a salmuera e os sedimentos ricos en ferro que hay baixo a auga xeada, xeran óxido nitroso e hidrógeno. Da misma forma que o fan outras formas de vida extremas, como as que habitan Río Tinto, en Huelva, todo indica que estas reaccions de oxidación-reducción son a fonte de enerxía que usan as bacterias para realizar suas funcións vitáis.
Fonte de información:
http://www.elmundo.es/elmundo/2012/11/26/ciencia/1353958095.html
Carlos Álvarez Sabucedo
1º Bach. A