miércoles, 16 de marzo de 2011

Efectos biolóxicos da radiación nuclear

Sempre que se reciba unha certa dose de radiación hai algún risco. A experiencia acumulada no seguimento dos sobreviventes das bombas atómicas de Hiroshima e Nagasaki, permítennos dispor dunha base de datos ben contrastada.
A resposta celular á radiación non é igual para todas as células, xa que a súa radiosensibilidad é moi diferente. A interacción da radiación coas células produce alteracións nas moléculas de ADN, ARN e outros compoñentes biolóxicos.
Segundo a intensidade da radiación, os danos causados poden producir atrasos e alteracións na reprodución ou morte celular. Aqueles órganos que ven máis afectados pola radiación e dan lugar a consecuencias máis graves para o organismo son denominados ÓRGANOS CRÍTICOS. Os principais son a medula ósea, onde se producen as células sanguíneas, o intestino delgado, en que se realiza a dixestión e a absorción de alimentos, e as gónadas, onde se producen e maduran as células germinales.


Segundo a relación CAUSA-EFECTO entre a radiación recibida e os danos producidos, os efectos biolóxicos clasifícanse en:
- ESTOCÁSTICOS (ALEATORIOS): a gravidade non depende da dose. No caso de producirse son sempre graves e comprenden a posible aparición de tumores malignos do tipo de leucemias, cancros de pulmón, pel, etc. e as alteracións xenéticas que dan lugar ás anomalías hereditarias.
- NON ESTOCÁSTICOS (CAUSALES): a gravidade depende da dose recibida, sendo as lesións máis severas canto maior sexa a cantidade de radiación recibida, chegando a provocar ata a morte. Por baixo dunha dose mínima non teñen lugar. En xeral, prodúcense cando altas doses de radiación afectan a órganos como a medula ósea, o aparello dixestivo, a pel, os testículos e os ovarios.

Segundo a RELACIÓN TEMPORAL entre o momento en que ten lugar a irradiación e o tempo que transcorre ata que se manifestan as lesións, clasifícanse en:
- EFECTOS INMEDIATOS: maniféstanse entre unhas horas ou unhas semanas, causando a morte cando os niveis de radiación recibida por todo o corpo son elevadas, ou causando un simple cor vermello na pel, cando as doses elevadas de radiación son recibidas nunha determinada zona do corpo durante un curto período de tempo.
- EFECTOS RETARDADOS: maniféstanse cando o corpo humano é sometido a baixas doses de radiación ou a unha dose maior, pero que é recibida ao longo dun gran período de tempo. Adoitan provocar a aparición de cancro ou enfermidades congénitas.
Segundo aparezan os efectos nos individuos ou nos seus descendentes, clasifícanse en:
- SOMÁTICOS: aparecen cando os danos maniféstanse durante a vida do individuo irradiado
- XENÉTICOS: aqueles en que os danos maniféstanse na descendencia do individuo irradiado, xa que a radiación produciu lesións nas súas células reprodutoras. Non deben confundirse os efectos hereditarios causados pola irradiación das células xerminais, que experimentan mutacións e dan lugar a anormalidades hereditarias, coa irradiación das gónadas, que poden dexenerar en esterilidade, e que depende da gravidade da dose. Poden aparecer na primeira xeración, ou máis frecuentemente nos individuos das xeracións sucesivas, como enfermidades hereditarias, defectos mentais, anomalías óseas, etc. Son efectos estocásticos, xa que dependen de que unha célula xerminal cunha mutación relevante tome parte ou non na reprodución.



Fukushima: ¿qué pasaría en el peor de los casos? click aquí



O sievert (símbolo Sv) é unha unidade derivada do SI que mide a dose de radiación absorbida pola materia viva. 1 Sv é equivalente a un xullo por kilogramo (J kg-1). Utilizouse este nome en honor ao físico sueco Rolf Sievert.



Editado por: Carmen Cid Manzano




Coñeces os niveis de radiación?

Boa animación do que está ocurrindo en Fukushima

http://www.elmundo.es/especiales/2011/terremoto-japon/terremoto_tsunami.html

Fukushima un reactor de auga en ebulición (BWR)

Cando se fala da central nuclear de Fukushima continuamente alúdese aos reactores nucleares e indícase que é un reactor de auga en ebulición (BWR). Pero que é a enerxía nuclear?; que é un reacctor nuclear?; que é un reactor de auga en ebulición? que está a ocorrer en Fukushima?

Que é a enerxía nuclear de fisión?



Que é un reactor nuclear?
Un reactor nuclear é unha instalación capaz de iniciar, manter e controlar as reaccións de fisión en cadea, cos medios adecuados para extraer a calor xerada. Un reactor nuclear consta dos seguintes elementos:
- O combustible xeralmente un composto de uranio (en Fukushima tamén hai un de plutonio) no que teñen lugar as reaccións de fisión.
- O moderador, os neutróns producidos na fisión teñen unha elevada enerxía en forma de velocidade. Para que se produzan novos choques convén diminuír a súa velocidade de modo que aumente a probabilidade de que sexan capturados por outro átomo fisionable e non rompa a reacción en cadea.
- O refrixerante, que extrae a calor xerada polo combustible do reactor. Xeralmente úsanse refrigerantes líquidos, como a auga.
- O reflector, nunha reacción nuclear en cadea, un certo número de neutróns tende a escapar da rexión onde esta se produce. Esta fuga neutrónica pode reducirse coa existencia dun medio reflector, aumentando así a eficiencia do reactor. Os materiais usados como reflectores son a auga, o grafito e a auga pesada.
- Os elementos de control, que actúan como absorbentes de neutróns, permiten controlar en todo momento a poboación de neutrones.
- A blindaxe, cando un reactor está en operación, sae gran cantidade de radiación en todas direccións. É necesaria unha protección para protexer das radiacións de neutróns e raios gamma a toda a poboación. Polo tanto, evita o escape de radiacións do reactor.


Reactor de auga en ebulición (BWR) Están deseñados para que a auga que refrixera o combustible do reactor alcance a temperatura de ebulición ao seu paso polo núcleo do reactor e o vapor producido, vai directamente á turbina.


Na figura anterior obsérvase un reactor do tipo BWR só utilízase un circuíto no cal o combustible nuclear fai ferver a auga producindo vapor. Este último ascende cara a unha serie de separadores e secadores que o separan do caudal da auga de refrixeración, reducindo o contido humidade do vapor, o cal aumenta a calidade deste. O vapor seco flúe entón en dirección á turbina (6) que move o xerador eléctrico (7). Tras isto o vapor que sae da turbina pasa por un condensador (9) que o arrefría obténdose novamente auga liquida, a cal é impulsada mediante bombas (8) de novo cara ao interior da vasija que contén o núcleo (1). Dado que o vapor flúe desde o reactor, este compórtase como unha máquina térmica convencional.
Que sucede dentro dos reactores nucleares en Fukushima, Xapón?



Editado Por: Carmen Cid Manzano

Seguimento da crise nuclear

Déixovos un vídeo que encontrei en internet moi breve pero que resume moi ben todo isto que esta a suceder en Xapón.





Escalas utilizadas nos incidentes/accidentes das centrais nucleares


Editado por: Antía Arias García 1ºB

sábado, 5 de marzo de 2011

José Tubio, un gran científico, acórdase de nos

Como xa puidestes ver o día da ciencia en galego faleivos dun gran científico, Jose Tubío, e tamén compartin con vos o correo que me mandou.
Hoxe recibín outro correo onde me mandou dúas noticia relacionadas co seu traballo, aquí tendes a primeira.
José Tubio pertence ao departamento de hematoloxía do Complexo Universitario de Santiago (CHUS) e agora está no Centro de Regulación Xenómica de Barcelona realizando unha estancia de dous anos traballando sobre o cancro. Nunha recente publicación explica o proceso da cromotripse que consiste na ruptura do ADN en pequenos anacos que, cando a célula se intenta reparar, o fai incorrectamente xerando mutacións xenéticas que inician o cancro. A cromotripse non é un fenómeno gradual, senón puntual, xa que un único evento catastrófico sería o responsable de que nun único momento na vida da célula se produzan centos de mutacións no ADN que causan o cancro”. Segundo isto rómpese coa visión convencional da orixe do cancro que se entendía como o resultado da acumulación dunha mutación ao longo da vida. Segundo estos autores a cromotripse é un fenómeno xenético é responsable do 2-3% dos casos de cancro, e que se eleva ao 25 por cento nos tumores de ósos.

Jose Tubío e Xavier Estivill publicaron na revista Nature unha hipótese na que pensan que detrás de cromotripse encóntrase un hespevirus.

Lorena Yáñez López 1º A

viernes, 4 de marzo de 2011

A vide apúntase ao cultivo in vitro

Un grupo de investigadores da Universidade de Vigo logrou crear vides galegas tetraploides, é dicir, unha especie mutante na que nas células en lugar de ter 2n cromosomas teñen 4n. Estes exemplares xa se plantaron pero aínda hai que esperar catro anos para que maduren e comprobar os primeiros resultados. La vid se apunta al cultivo in vitroO traballo realizado por este equipo é semellante o que se fai nunha clínica de fertilidade.
Nas cámaras do laboratorio almacénanse centenares de pequenas plantas de vide nas que se practicaron clonación e técnicas de cultivo in vitro.
A vide é unha das especies dos que se conseguíu secuenciar o seu xenoma completo pero queda moito terreo por investigar entre elas cuestións que a longo prazo poderán ter moita aplicabilidade.
Nunha das cámaras da Facultade de Ciencias de Ourense, xunto ás pequenas vides hai tamén pequenos frascos nos que se están cultivando grosellas, frambuesas e arándanos. Este trabalo forma parte dun proxecto encargado por unha empresa á Universidade para propagar estas especies en parcelas de monte pouco productivas da provincia de Ourense. En principio pensase nunha zona de alta montaña como Pena Trevinca, no que se considera que poden darse as condicións adecuadas para a súa implantación. Cando remate o desenvolvemento destas plantas entregaránse os miles de exemplares para que sea a propia empresa a que os plante nas zonas seleccionadas.


Noelia Vila Seijas 1ºC

miércoles, 2 de marzo de 2011

Un novo microscopio: o nanoscopio de microsferas

Aínda que pareza imposible, xa non o é, pois logrouse crear un microscopio que permite ver o interior de virus vivos e células.
O nanoscopio de microesferas, que así foi denominado ó aparello, ten un obxectivo de 50 nanómetros baixo a luz natural (aproximadamente 20 veces máis que ó record anterior, que era de 0,01nm), traballa cunha imaxe virtual, non é neceserario suministrarlle ningún tipo de tinte e non é atravesado por electróns como o eléctrónico.
Como funciona?
En primeiro lugar as microesferas recollen e aumentan a imaxe virtual, de seguido, á imaxe obtida aplícaselle un microscópio óptico convencional para poder ver os resultados aínda máis grandes. Desta forma os ivestigadores que crearon este microscopio, Lin Li e Zengbo Wang, observaron imaxes aumentadas hasta 50 nm.
Vantaxes?
A principal é poder ver o interior de virus vivos, xa que os outros microscopios non o podían facer. Por exemplo o microscopio de fluorescencia permitía ver o interior de células tinguindo as mostras, pero cos virus isto non era posible. Isto quizais tamén contribua, por fin, a obtención dunha clasificación para os virus dentro do nivel biótico(con vida) ou abiótico(sen vida).
Para máis información : click aquí
Editado por Lidia Blanco Otero 1º Bac. A

Non hai ningún tipo de células que posúan os xenio e non teñamos o resto. A diferenza é traballar máis que os demais.

Recoméndovos ler o seguinte artigo do País Semanal, do 27 de febreiro de 2011. Trata do que sempre vos digo a importancia do esforzo, da tenacidade, da resitencia á fustración... como dicía Charles Darwin "Salvo os bobos, os homes non se diferencian moito en canto a intelecto; só en afán e traballo duro" .
View more Talento esfuerzo
View more documents from iesotero
target="_blank">documents from iesotero.
Editado por Carmen Cid Manzano

Nova web galego-portuguesa científica

Novidade, xóvenes científicos! Agora poderemos documentarnos un chisco mellor sobre as innovacións e descubrimentos científicos que a nosa comunidade autónoma xunto ca do norte de Portugal realizan. Trátase de Comunicaciencia , web xerada polos investigadores das universidades galegas de Santiago, A Coruña, Vigo e as portuguesas de Porto, Tras-os-Montes e Minho, denominadas no seu conxunto como Eurorrexión. Esta plataforma está subvencionada pola FECYT (Fundación Española para a Ciencia E a Tecnoloxía) e xestionada pola FCEER (Fundación Española de Estudos Eurorrexionais).
Asemade, recompila diversos cursos de multimedia relacionado con actividades científicas (documentais, audios, acceso a información dixitalizada) propiciadas directamente polo CEER; ou foros de debate.

Para máis información visitade corredoiras.bugalicia.org
Andrea Fernández 1ºB

A odisea das especies

Hoxe presento unha boa serie acerca de evolución do ser humano, unha superproducción chamada a Odisea das Especies. Relata a vida dos homínidos máis importantes da nosa evolución, dende o primeiro bípedo ata o Homo Sapiens Sapiens. Ademais da que presento existen doua documentais máis, pero coido que hai que empezar polo primeiro.
En canto a aspectos técnicos, está dirixida polo director de cine francés Jacques Malaterre e, na versión en español, conta coa colaboración de Juan Luis Arsuaga (científico de Atapuerca). Foi unha superprodución de 2 millóns de euros que inclúe animacións moi traballadas e colaboración de moitos actores.
Aquí déixovos o enlace:


Juan Ozaita Corral 1º Bacharelato A


martes, 1 de marzo de 2011

Primer embrión clonado a partir dunha célula adulta humana

Imágenes del proceso de clonación, desde la obtención de los óvulos hasta la generación de los blastocitos. (Fuente: Stem Cells)
Os científicos californianos lograron crear o primer embrión humano clonado a partir de células da pel humana. Ata agora, o único intento similar habíase levado a cabo no Reino Unido con células nai procedentes de embrións, aunque naquela ocasión non se puido demostrar que as células resultantes fosen idénticas aos seus 'proxenitores'.

Agora, e valéndose da mesma técnica que deu orixen a ovella Dolly,emplearon as células da pel dos varóns adultos así como os óvulos de tres mulleres xóvenes (entre 20 e 24 anos) que estábanse sometendo a un tratamento de fertilidade.


Obxetivo
O obxetivo da técnica de transferencia nuclear é conseguir tratamentos para enfermedades que hoxe non presentan cura como o Alzheimer, a diabetes ou o Parkinson. Con este método, máis coñecido como clonación terapéutica, obtense un embrión que é un clon da persoa que ha donado a súa célula e do que, posteriormente, poden extraerse células nai para dar lugar a diferentes texidos que poderían reemplazar os dañados nese paciente.
Entre as tres mulleres, conseguíronse 29 óvulos. O núcleo destos óvulos foi reemplazado polo das células da pel adulta, un procedimento denominado transferencia nuclear, ata dar lugar a 21 embrións humanos. De todos eles, sólo cinco sobreviviron o suficiente para chegar a ter entre 40 y 72 células, unha etapa embrionaria que se denomina blastocisto.

Esto é o que en 2005 dixo haber conseguido o científico coreano Woo Suk Hwang. En aquela ocasión, este investigador foi máis alá e anunciou haber extraído células nai dos embrións clonados. Sen embargo, meses despois descubriuse que todo fora un fraude.
E precisamente a empresa californiana Stemagen Corporation demostrou que os seus resultados son reais. "É o primer traballo que proba que conseguiuse obter un embrión clonado a partir dunha célula adulta humana".
Precisamente Stojkovic foi o primer científico europeo que logrou clonar un embrión humano a partir de células embrionarias.


Noelia Vila Seijas 1ºC

Clonación: Los niños del Brasil





Na película, Josef Mengele realiza a clonación de 94 copias de Adolf Hitler e intenta que cada un dos nenos teña as mesmas experiencias na infancia que Hitler, para recrear a súa personalidade. O seu obxectivo e crear un novo Hitler e restablecer un réxime nazi. A película relata os intentos dun ancián cazador de nazis, Erza Lieberman, por descubrir e frustrar o plan de Mengele.













Carmen Cid Manzano




domingo, 27 de febrero de 2011

Os monos xa xogan aos videoxogos!!!

Parece mentira pero é verdade. Agora os monos difrutan cos videoxogos ou máis ben coa recompensa que obteñen se o fan ben.
Todo isto forma parte dunha investigación onde se descubriu que estes animais teñen dúbidas ante unha decisión complicada e o que é o máis sorprendente: Son perfectamente conscientes de ter estes pensamentos!!!!

Na clase de filósofía tivemos varias discusións sobre se os animais tiñan a capacidade da metacognición e sempre chegamos a conclusión de que eso non era posible. Claro que agora todo isto cambia ao ler este artículo do xornal El Mundo.
Os expertos en Psicoloxía John David Smith e Michael Bern situaron aos macacos frente a unha palanca e deronlles un mando con forma de palanca para que desplazaran un punteiro polo monitor no cal aparecían manchas de cor vermella con distintas densidades. Denpendendo delas os animais desplazaban o punteIro cara un lado ou cara outro. Se o facía ben, recibían un premio en forma de comida; se o facía mal a pantalla púñase en negro durante uns instantes, facendo "enfadar" así aos impacientes monos que querían xogar, ou recibir a súa recompensa, segundo se mire.
Pero aínda que non o creades esto non foi o máis incrible. Os monos tiñan a opción de darlle a unha interrogación se non sabían a resposta e pasar a seguinte pregunta sen responder, o sorprendente foi que eles recorreron a ela ao igual que fixeron varos humanos que participaron támen no experimento. Os investigadores cren que aínda que os animais non poideron expresalo con palabras o seu comportamento debeuse a que optaban obviar a resposta para non equivocarse, no momento no que tiñan dúbidas. Segundo isto, estes monos saberían identificar os seus propios pensamentos e actuar en consecuencia, algo que ata agora se cría totalmente imposible.
E agora eu me pregunto, que será o proximo? Máis animais con capacidade para decidir ? Ou tal vez outra especie como o ser humano ?
Aínda é cedo para contestar a estas preguntas, pero por canto tempo ?




Coral Real Llamas 1º Bacharelato B

Máis datos sobre a época na que as primeiras estrelas do Universo comezaron a brillar

Despois da creación do universo polo Big Bang fai 13.000 millóns de anos, o cosmos quedou sumido na escuridade. Non había nin estrelas nin galaxias. Só existía o gas (maiormente hidróxeno) que quedou despois do Big Bang. Co tempo, esa época chegou ao seu fin, iso ocorreu cando as primeiras estrelas acendéronse. Un experimento levado a cabo recentemente permitiu desvelar algúns detalles desa época fascinante do universo, a de cando se fixo a luz.




Esa fase da historia do universo en que as primeiras estrelas comezaron a funcionar como tales e a emitir o seu resplandor, chámase a Época da Reionización, e está intimamente ligada a moitas cuestións fundamentais da Cosmoloxía. Pero mirar cara a tan atrás no tempo presenta numerosos desafíos observacionales.





Judd Bowman, da Universidade Estatal de Arizona, e Alan Rogers, de Instituto de Tecnoloxía de Massachusetts, levaron a cabo un experimento deseñado para detectar un sinal, nunca antes vista, desa época arcaica da reionización do universo. O sinal está presente nas ondas de radio emitidas desde as primeiras galaxias. Algunhas desas ondas de radio están a chegar á Terra hoxe en día, e certas características das ondas poden achegar datos decisivos sobre a Época da Reionización.



A medida que se formaron as galaxias, ionizaron o hidróxeno primordial ao redor delas e causaron que ese sinal de radio característica e case omnipresente do hidróxeno desaparecese. Por tanto, verificando se a liña estaba presente ou non en certas épocas (o que se logra observando ás distancias correspondentes en anos-luz), os astrónomos poden obter indirectamente datos acerca das primeiras galaxias e como evolucionaron no universo temperán.

Os primeiros resultados obtidos por Bowman e Rogers indican que o gas non ionizado tardou polo menos 5 millóns de anos en ionizarse.



para máis información déixovos esta páxina :




Editado por: Antia Arias Garcia 1ºB

Nova especie de dinosaurio de poderosas patas

O Brontomerus mcintonshi é unha nova especie de dinosaurio descuberta en Utah (EEUU). As súas poderosas extremidades servíanlle para dar fortes patadas ós seus inimigos e para desprazarse por zonas rochosas nas que viviu fai 110 millóns de anos, durante o Cretácico inferior. Os saurópodos eran xigantes dinosaurios de catro patas e de longo pescozo e cola. O óso da cadeira era inusualmente grande en comparación co de outros dinosaurios similares; a forma deste óso indica que probablemente este animal tiña os músculos das patas máis potentes que calquera outro membro da familia dos saurópodos, e empregaba esta enorme forza como arma nas pelexas e para protexer ás súas crías, dando patadas.
O exemplar adulto do Brontomerus mcintonshi medía uns 14 metros de lonxitude e pesaba ó redor de 6 toneladas. O pequeno en cambio debía pesar sobre un 200 quilogramos e medía catro metros e medio. Os paleontólogos crían e especulan a posibilidade de que se trate dunha nai ca súa cría.



Lucía Rodríguez 1ºBacharelato B

sábado, 26 de febrero de 2011

Clonando vacas para producir medicamentos

A fascinante capacidade das vacas para dar gran cantidade de leite, unida á posibilidade de manipular os seus xenes, podería converter a estas “fabricas” de alimentos en auténticas factorías de medicamentos.





A idea é modificar xeneticamente a vacas para que produzan no seu leite unha serie de proteínas humanas, que despois poderían extraerse e usarse no desenvolvemento de novas terapias para enfermidades autoinmunes, como o lupus ou a artrite reumatoide. O leite en ningún momento consómese, é só un método de cultivo da proteína. O que que se quere conseguir é unha vaca transxénica que exprese proteínas humanas no leite, para logo purificarlas e poder comercializalas. Este enfoque para o desenvolvemento de novos medicamentos podería ser prometedor se se demostra economicamente viable nun futuro. O problema das terapias con proteínas é que moitas veces é demasiado custoso fabricalas desde cero, aínda que así se fai, por exemplo, coa insulina para os diabéticos. No caso das citocinas (proteínas que median nos procesos inflamatorios involucrados en enfermidades autoinmunes), sintetizalas artificialmente non sae rendible,con todo, se as purificas do leite da vaca podería saír máis barato.

O proxecto, que aínda tardará uns anos en xerminar, estase levando a cabo desde o departamento de Veterinaria da Universidade Nacional de Corea do Sur. Alí traballa como investigadora a científica galega Begoña Roibas dá Torre.




Begoña Roibas dá Torre, unha científica galega en Corea do Sur





Editado por: Yurema Seara Núñez 1º Bacharelato B

O que pode facer a ciencia e a tecnoloxía!!!

Espero que algún de vós cando remate o sus estudios sexa capaz de chegar aos fundamentos destas novas tecnoloxías. Entón será bo que me escriba e me explique como é posible isto... eu serei velliña, pero me gustará seguir aprendendo. Carmen Cid Manzano


viernes, 25 de febrero de 2011

Páxaros espías, xa no Pentágono

O pentágono creou un colibrí robótico, ten intencións militares e é unha copia idéntica do real: axita as súas ás e voa en calquera dirección.
DARPA (unidade de investigación avanzada do Pentágono), busca o espía robótico perfecto. Os resultados comenzan a verse . A empresa de tecnoloxía AeroVironment, desenvolveu un colibrí robótico para a axencia estatal, e mesmo presentou un vídeo no que pode verse como voa o seu robot. Pesa 19 gr e voa como un verdadeiro colibrí, este é o paxaro máis pequeno do mundo e os resultados obtidos son espectaculares. Conseguir que un robot sexa capaz de voar axitando as súas ás constitúe un verdadeiro desafío. Lograr que se mova na dirección que un desexa agrega un novo grao de dificultade. E reducir o seu tamaño ata o dun colibrí pode parecer case imposible. Trátase dun nanovehículos aéreos. Este proxecto tamén inclúe unha gran cantidade de grupos de traballo investigando dispositivos robóticos que poidan ter algunha aplicación no campo da defensa.




Pero non todon son vantaxes.

Este robot é realmente impresionante, pero non é realmente práctico xa que un robot espía, tal como indica o nome ten que pasar desapercibido, e un colibrí (salvo no seu medio natural) chama a atención a todo o mundo.
Non obstante, moitas persoas gozarían con un xoguete como este.
Feito por María Isabel Limia Pérez 1ºBacharelato B

Fauna invasora en Galicia






Eva Rodríguez e Coral Real

Expedición de circunnavegación Malaspina 2010

A Expedición de circunnavegación Malaspina 2010 é un proxecto interdisciplinar do Ministerio de Ciencia e Innovación co obxectivo de xerar un inventario coherente e de alta resolución do impacto do cambio global no ecosistema do océano e explorar a súa biodiversidade, particularmente no océano profundo.





Editado por Natalia Cid Rodríguez